คันก้น Pruritus Ani

😗คันก้น Pruritus Ani😗

พบเป็นปัญหามาปรึกษาได้บ่อยๆ

🔎พบได้ 1-5 % ของประชากร และประชากรมากกว่า 45 % เคยเป็นครั้งหนึ่งในชีวิต

✳️ผู้ชายเป็นมากกว่าหญิง 2-4 เท่า การใส่กางเกงรัดๆก็ทำให้มีอาการเป็นมากขึ้น

✳️ผู้ป่วยมักจะมาด้วยอาการคันมาก ต้องเกา และจะเป็นมากช่วงกลางคืน ผิวหนังรอบรูทวารจะแดง บางทีมีการติดเชื้อแบคทีเรียจากการเการ่วมด้วย

🎀แบ่งได้เป็น 2 ชนิด

1.Primary (idiopathic) Pruritus ani หาสาเหตุไม่ได้

พบได้ 50-90 % ของcase ทั้งหมด

2.Secondary Pruritus ani เกิดจากหลายๆสาเหตุ เช่นการติดเชื้อ โรคผิวหนัง โรคทางร่างกาย

👨🏻‍⚕️สาเหตุ

▫️1.ความสะอาด

เป็นสาเหตุที่เจอบ่อยๆในเด็ก และผู้สูงอายุ กลั้นอุจจาระได้ไม่ดี เข้าห้องน้ำแล้วล้างไม่สะอาด

▫️2.อาหาร

อาหารบางชนิดมีฤทธิ์ระคายเคืองรูทวาร เช่น อาหารรสเผ็ด ,ชา ,กาแฟ ,โคล่า ,อัลกอฮอลล์ (เบียร์ ไวน์),ช็อคโกแล็ต ,ผลไม้รสเปรี้ยว

,วิตามินซีเม็ด ,มะเขือเทศ

หลังทานจะใช้เวลา 24-36 ช.ม.ก่อนเกิดอาการ

▫️3.ยา เช่น ยาต้านมาเลเรีย (quinine)

ยาเก๊าท์ (colchicine)

ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียมีผลต่อ การเปลี่ยนแปลง normal flora ในลำไส้

▫️4. การระคายเคืองต่อรูทวาร

เช่นจากกระดาษชำระ ,กลิ่น ,น้ำหอม ,สบู่ที่มีกลิ่น หรือแม้แต่ยาที่จะช่วยลดอาการระคายเคือง ,การเช็ดก้นทำความสะอาดแรงเกิน

▫️5. โรคทางกาย

5.1 โรคทางลำไส้ เช่น ริดสีดวงทวาร ,แผลที่

รูทวาร (Anal fissure) ,โรคฝีคัณฑสูตร (รูทวารหนักด้านในต่อกับผิวหนังด้านนอก)(Anal fistula)

ทำให้มีน้ำเฉอะแฉะที่รอบๆรูทวาร(soiling) เป็นสาเหตุให้คัน

5.2การติดเชื้อ เชื้อแบคทีเรีย ,เชื้อรา ,พยาธิ ,หิด ,เหา ,หูด

5.3โรคผิวหนังบางชนิด เช่น โรคสะเก็ดเงิน ,ผื่นแพ้ผิวหนัง ,ผื่นแพ้ไขมันอักเสบ

5.4โรคทั่วไป เช่น เบาหวาน,ไทรอยด์,โรคตับ

,โรคไต ,มะเร็ง

5.5โรคทางจิตเวช ความเครียด ,ความกังวล

🕵🏻‍♂️การวินิจฉัย🕵🏻‍♂️

📍ซักประวัติ อาการ ,อาหาร หรือยาที่กินลักษณะการขับถ่ายอุจจาระ ,ลักษณะอุจจาระ

,วิธีการล้างทำความสะอาด

📍โรคที่อาจจะเกี่ยวข้อง ,โรคทางผิวหนัง

📌ตรวจร่างกาย ดูผิวหนัง ตรวจพยาธิในอุจจาระ การตรวจทางรูทวาร

⁉️ในเด็กที่สงสัยพยาธิอาจใช้ scotch tape technique ใช้scotch tape แปะไว้บริเวณรูทวาร ช่วงกลางคืน ถ้ามีพยาธิเข็มหมุด(pin worm)จะออกมาวางไข่ช่วงกลางคืน

เราจะเห็น ไข่พยาธิที่ scotch tape ถ้านำไปส่องกล้องจุลทรรศน์

✅การรักษา

รักษาตามสาเหตุ

👈🏻ถ้าเกิดจาก ริดสีดวงทวาร ที่เป็นน้อยๆ พบว่า เวลามีน้ำเฉอะแฉะไหลออกมา ทำให้คัน

🔺การทำ Lord’s procedure ให้สวมถุงมือ ล้วงเข้าไปในรูทวารเล็กน้อย ค่อยๆกดบริเวณเยื่อบุด้านใน จะเป็นการช่วยเพิ่ม การไหลกลับของหลอดเลือดดำ ทำให้ อาการดีขึ้น

แต่ถ้าเป็นริดสีดวงทวารระดับเยอะๆ ปรึกษาแพทย์เพื่อผ่าตัดค่ะ

❤️ทำความสะอาดให้ถูกวิธี ห้ามเกา

💜ยา zinc oxide , 1%hydrocortisone ointment

ปกติ 90 % หายโดยไม่ได้เป็นโรคร้ายแรง

🔐การป้องกัน

🔸 Good anal hygiene ใช้น้ำเปล่า ,ไม่ต้องใช้สบู่ ,ไม่ทาแป้ง

🔹เลือกทานอาหารที่ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง

🔸ถ้าช่วงนั้น ทานยาปฎิชีวนะ อาจทาน โยเกิร์ตร่วมด้วย

🔹ใส่กางเกงผ้าฝ้าย ,ไม่รัดจนเกินไป